ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΡΙΣΕΙΣ- ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ

ΚΑΙ ΠΟΛΕΜΟΙ

                                                                          Γράφει ο Νικ. Π. Σκαρλάτος

Η νομισματική ιστορία όλων των κρατών συνδέεται με την υποτίμηση της νομισματικής τους βάσης και τις διακυμάνσεις των αποθεμάτων χρυσού, οι οποίες σηματοδοτούν και  την πορεία των μεγάλων πολέμων της ιστορίας. Όταν τα πράγματα παίρνουν κακή τροπή, τότε η αξία των πολυτίμων μετάλλων αυξάνει σημαντικά. Από το 1918 μπορεί ο καθένας να διακρίνει τους πραγματικούς νικητές κάθε πολέμου και αυτούς που τον προκάλεσαν, από την αύξηση ή τη μετακίνηση των αποθεμάτων (καλύμματος) σε χρυσό. Το ίδιο επίσης συνέβη και το 1945.

Εξακριβώστε προς τα πού μετακινήθηκε ο πλούτος, ισχυρίζονται διάσημοι αναλυτές του φαινομένου του πολέμου, για να διαπιστώσετε ποιός τον προκάλεσε. Το ίδιο βέβαια ισχυρίζεται και ο Πλάτων από την αρχαιότητα.

Μετά την οικονομική κρίση, όπως αναφέρει η ειδησεογραφία, η Αμερική «φλερτάρει» με εναλλακτικά νομίσματα. Όλο και περισσότερες πολιτείες επιδιώκουν να κάνουν τις συναλλαγές τους με το δικό τους ασημένιο και χρυσό νόμισμα, επειδή ανησυχούν ότι η Federal Reserve και το αμερικανικό δολάριο οδεύουν σε κατάρρευση.

Οι πολιτικοί εκπρόσωποι δεκατριών πολιτειών, όπως της Μινεσσότα, Τέννεσσι, Αϊόβας, Νότιας Καρολίνας, Τζόρτζια κ.α, ζητούν από τις πολιτειακές Κυβερνήσεις να εγκρίνουν την έκδοση νέου εναλλακτικού νομίσματος ή τουλάχιστον να μελετήσουν το ενδεχόμενο αυτό ως επιλογή. Πριν μάλιστα από τρία χρόνια, οι πολιτείες, που το ζητούσαν, ήταν μόνο τρείς. Στο προτεινόμενο σχέδιο νόμου, που κατέθεσε ο Ρεπουμπλικάνος Glen Bradley της Β. Καρολίνας, εκτιμά ότι , «σε περίπτωση υπερπληθωρισμού, κράχ ή άλλης οικονομικής καταστροφής, που θα έχει σχέση με την κατάρρευση  της κεντρικής τράπεζας… τα οικονομικά της πολιτείας, αλλά και της ιδιωτικής οικονομίας, θα περιέλθουν σε κατάσταση χάους».

Το αμερικανικό σύνταγμα, επιτρέπει στις ανεξάρτητες μικρές κοινότητες να τυπώνουν δικό τους χρήμα, αρκεί τα γραμμάτια να ξεχωρίζουν από το δολάριο. Απαγορεύει όμως στις πολιτείες να κάνουν κάτι ανάλογο, ενώ τις επιτρέπει να κυκλοφορούν νομίσματα από χρυσό και ασήμι, ως νόμιμο μέσο αποπληρωμής χρέους. Η πρόβλεψη βέβαια αυτή, μετά την απώλεια της αξίας του δολαρίου και την άνοδο του χρυσού, κερδίζει όλο και περισσότερους υποστηρικτές.

Η πολιτεία της Γιούτα ήταν η πρώτη που εισήγαγε δικό της εναλλακτικό νόμισμα, όταν ο κυβερνήτης της Gary Herbert, υπέγραψε νόμο πέρυσι το Μάρτιο, που αναγνωρίζει τα χρυσά και ασημένια νομίσματα του εθνικού νομισματοκοπείου, ως αποδεκτές και νόμιμες μορφές πληρωμής. Με βάση αυτό το νόμο, τα νομίσματα, όπως τα American Gold και Silver Eagles (χρυσά και ασημένια), αντιμετωπίζονται επί ίσοις όροις με τα δολάρια, όσον αφορά φορολογικά ζητήματα. Μετά την αύξηση όμως της τιμής του χρυσού, η αξία του Gold Eagle των 50 δολαρίων, βάρους μιας ουγγιάς, είναι πιο χαμηλή σήμερα από την αξία του μετάλλου, αφού μια ουγγιά χρυσού αξίζει 1.700 δολάρια). Γι’ αυτό, με νέο νόμο, επιτρέπεται η ανταλλαγή των νομισμάτων με βάση την αγοραστική τους αξία, η οποία θα εξαρτάται από το βάρος και την κατάσταση τους.

Ο Ρεπουμπλικανός αντιπρόσωπος της Ν. Καρολίνας Mike Pitts προτείνει επίσης ένα νομισματικό σύστημα, που θα επιτρέπει στους πολίτες να χρησιμοποιούν οποιοδήποτε χρυσό ή ασημένιο νόμισμα, είτε είναι «πέσο» των Φιλιππίνων, είτε «κρούγκεραντ» της Νοτίου Αφρικής, με βάση το βάρος του. Σύμφωνα δε με τον Pitts, το νομοσχέδιο του έχει ήδη τη στήριξη 12 συναδέλφων του. Βασίζεται δε στο φόβο ότι, η πολιτεία της Ν. Καρολίνας αντιμετωπίζει το ενδεχόμενο μιας καταστροφικής οικονομικής κατάρρευσης.

Ανάλογο νόμο πρότειναν και οι αντιπρόσωποι της πολιτείας της Ουάσιγκτον, ενώ σύντομα αναμένεται να κατατεθούν παρόμοια νομοσχέδια και στις Μιννεζότα, Αϊόβα, Τζόρτζια, Ιντάχο και Ιντιάνα, τα οποία θα έχουν σκοπό να δώσουν τη δυνατότητα στους πολίτες ν’ ανταλλάσουν αυτά τα νομίσματα με προϊόντα και υπηρεσίες, αρκεί να τα δέχεται ο αποδέκτης καταστηματάρχης, έμπορος κλπ.

Ο μπουλλιονισμός (χρυσοφιλία), η κερδοσκοπία και τ’ ανταλλακτήρια κοσμημάτων ή πολυτίμων μετάλλων ανθούν κυρίως σε περιόδους οικονομικών κρίσεων και πολεμικών συγκυριών. Είμαστε άραγε στο τέλος της προπολεμικής συγκυρίας και στην αρχή μιας νέας εποχής;

Οι σκοτεινές προβλέψεις του Πολωνού υπουργού οικονομικών, για το ενδεχόμενο ενός πολέμου στην Ευρώπη, εάν η κρίση επεκταθεί και συνεχιστούν οι σύγχρονες εθνικιστικές τάσεις, πέρασαν στα ψιλά. Μιλώντας στο Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο στις 14 Ιανουαρίου ο Πολωνός υπουργός οικονομικών Jan Vincent-Rostowski, έκανε την ανησυχητική δήλωση ότι, «πρέπει πάση θυσία να σωθεί η Ευρώπη, διότι ο κίνδυνος ενός πολέμου στα επόμενα δέκα χρόνια… είναι πιθανό σενάριο. Αν εξαφανιστεί η Ευρωζώνη τόνισε, τότε η Ε.Ε δεν θα επιβιώσει. Αν δεν αντέξει το σόκ η Ε.Ε, τότε ολόκληρο το ευρωπαϊκό όραμα τίθεται σε κίνδυνο και θα οδηγηθούμε σε μια κατάσταση, όπου στα επόμενα χρόνια θα έχουμε ν’ αντιμετωπίσουμε έναν ακόμη κίνδυνο».  Ο πραγματικός βέβαια κίνδυνος θα προέλθει από την ανεξέλεγκτη πυροδότηση κοινωνικών εντάσεων και βέβαια, όχι δίχως αιτία όπως ισχυρίζεται, αναφέροντας μια σειρά από προσπάθειες αναβίωσης εθνικιστικών τάσεων σε χώρες της Ευρώπης.

Οι αναλυτές βλέπουν ακόμη, ως πολύ πιθανή, μια σύγκρουση μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, στην επιδίωξη των Αμερικανών  ν’ αποκτήσουν ένα  νέο ρόλο στην Ασία, με την ενίσχυση των στρατηγικών τους δεσμών με το Βιετνάμ, τις Φιλιππίνες, την Ινδία, την Αυστραλία και την Ιαπωνία. Την ώρα που το Ιράν βρίσκεται στο επίκεντρο των εξελίξεων στη Μ. Ανατολή, όπως εκτιμούν, υπάρχει ένα άλλο μέτωπο στον ασιατικό Ειρηνικό Ωκεανό, που κινδυνεύει να τυλιχθεί σε πόλεμο, με κύριους πρωταγωνιστές την Κίνα και τις ΗΠΑ. Η Κίνα, η οποία κινείται δραστήρια και σταθερά στον Ειρηνικό, θεωρεί την περιοχή στρατηγικά δική της. Οι Αμερικανοί όμως, αρνούνται ν’ αποχωρήσουν, ενισχύοντας μάλιστα την εκεί στρατιωτική τους παρουσία.

Πολλοί βέβαια αντιδρούν σκωπτικά σ’ αυτά τα σενάρια, επειδή δεν έζησαν τους δύο μεγάλους πολέμους ή δεν έχουν καλή σχέση με την ιστορία . Κάποιες όμως νέες συμμαχίες αρχίζουν πάλι να κάνουν την εμφάνισή τους, με τις πιο αδύναμες χώρες να προσκολλώνται σ’ αυτές. Έτσι, καθώς η ιδέα της ενιαίας αγοράς θ’ αρχίσει να γίνεται μια μακρινή ανάμνηση, η οικονομική υποτέλεια των μικρών χωρών στις μεγάλες θ’ αρχίσει να κάνει την εμφάνισή της παντού. Αυτό βέβαια θα συμβεί με τη μορφή της εσωτερικής αποικιοκρατίας ή τις μεγάλες επιχειρήσεις να υποστηρίζονται φανερά από τις κυβερνήσεις των μεγαλύτερων χωρών. Είναι λογικό συνεπώς, ο ανταγωνισμός για εμπορικά προνόμια να οδηγήσει σε αντιδράσεις τους λαούς, που θα προκαλέσουν συγκρούσεις, οι οποίες σήμερα φαντάζουν αδιανόητες. 

Η πρακτική του πολεμικού θησαυρού εξακολουθεί και σήμερα να υφίσταται υπό μορφή μεταλλικών αποθεμάτων των εκδοτικών τραπεζών, τα οποία τίθενται σε κυκλοφορία κατά τη στιγμή των οικονομικών κρίσεων και των συρράξεων. Από την αρχαιότητα βέβαια, το πιο περιζήτητο μέρος της λείας των πολέμων ήταν τα πολύτιμα μέταλλα, τα οποία συνδέονται με τις διακυμάνσεις και μετατοπίσεις των αποθεμάτων χρυσού και αργύρου. Άλλωστε και η Αραβική λέξη «καράτ», με την οποία μετράται η αξία του πιο πολύτιμου μετάλλου, συνδέεται με την ελληνική λέξη «κέρας», που είναι το ξυλοκέρατο. Ο καρπός αυτός, τον οποίο αναφέρει η Αγία Γραφή και θυμόμαστε οι παλιοί, αποτελούσε σε περιόδους λιμών, την πιο πολύτιμη τροφή για τη διατήρηση του ανθρώπου στη ζωή. Γι’ αυτό ακριβώς το λόγο, η ονομασία του καθιερώθηκε και ως μονάδα εκτίμησης της αξίας του πιο πολύτιμου μετάλλου.